Aktualności

        • Rejonowe konkursy PCK
          • Rejonowe konkursy PCK

          • Dwie uczennice na podium w Rejonowych Konkursach PCK

            W sobotnie przedpołudnie, 3 grudnia 2022 roku trzy uczennice z naszej szkoły: Paulina Arentowicz (kl. VIII) i Oliwia Kazimier (kl. VIII) i Paulina Groszkowska ( kl.VI) wzięły udział w Rejonowych Konkursach PCK. Paulina i Oliwia , obie z klasy VIII reprezentowały naszą szkołę w Rejonowym Konkursie Wiedzy o AIDS oraz innych zakażeniach krwiopochodnych. Organizatorem konkursu był Zarząd Rejonowy PCK w Nowym Mieście Lubawskim. Do konkursu przystąpiło 16 uczniów ze szkoły podstawowej. Zadaniem uczestników było rozwiązanie dość obszernego i niełatwego testu z wiedzy o AIDS i zakażeniach krwiopochodnych. Dziewczęta wykazały się dużą wiedzą. Paulina zajęła III a Oliwia VII miejsce. Serdecznie im gratulujemy i cieszymy się z ich osiągniętego sukcesu.

            Godzinę później, uczennice Paulina Arentowicz z klasy VIII i Paulina Groszkowska z kl. VI wzięły udział w Rejonowej Olimpiadzie Promocji Zdrowego Stylu Życia. Organizatorem olimpiady był również ZR PCK w Nowym Mieście Lubawskim, a do udziału zgłosiło się 19 uczniów. Zadaniem uczestników było rozwiązanie testu na temat zdrowia i zdrowego stylu życia. I tu nasze uczennice spotkała wielka niespodzianka, gdyż za rozwiązanie testu uzyskały taką samą ilość punktów i walczyły pomiędzy sobą w dogrywce o drugie miejsce. Po dogrywce Paulina Arentowicz zajęła II miejsce a Paulina Groszkowska III miejsce. Serdecznie im gratulujemy wielkiego zasobu wiedzy i osiągniętego sukcesu. Należy dodać, że uczennice bardzo chętnie i z wielkim zaangażowaniem pod kierunkiem opiekuna SK PCK, pani Marii Przeradzkiej przygotowywały się do konkursów.

            (Tekst i zdjęcia w albumie: Maria Przeradzka)

        • Warsztaty świąteczne
          • Warsztaty świąteczne

          • Podczas zajęć dodatkowych, uczestnicy koła plastycznego, uczestniczyli w warsztatach świątecznych, poprowadzonych przez Panią Maję Grądzką.

            Uczniowie wykonywali dekoracje świąteczne w szkle i papierowe łańcuchy na choinkę oraz do Szkolnej Księgi Guinnessa.

            Niesamowitą frajdą dla uczniów było wykonanie dekoracji w szkle jak i łańcucha papierowego, gdyż była to pierwsza taka możliwość, wykonania tego typu rękodzieł na naszym kole. Uczniowie wykazywali się szczególną starannością, przy wykonywaniu rękodzieł, które sprawiły im wielką radość i satysfakcję, że można stworzyć coś pięknego samemu i własnoręcznie.

             

            Tekst i zdjęcia: Maja Grądzka


             

        • Warsztaty sensoryczne dla dzieci i rodziców
          • Warsztaty sensoryczne dla dzieci i rodziców

          • 30 listopada 2022r. w naszej szkole odbyły się warsztaty sensoryczne dla dzieci i rodziców przeprowadzone przez panią Mariolę Łapaj, logopedę oraz panią Annę Żuralską, pedagoga specjalnego i panią Hannę Błaszkowską, pedagoga szkolnego. Uczestników spotkania powitał pan Henryk Zagórski, dyrektor szkoły. Dlaczego akurat SENSORYKA? Stymulowanie integracji sensorycznej u dzieci jest bardzo ważne. Mózg odbiera, rozpoznaje, segreguje, interpretuje oraz integruje informacje docierające poprzez zmysły dziecka wraz z doświadczeniami. Dlatego stymulowanie zmysłów i bezpośrednie doświadczanie wywiera tak istotny wpływ na harmonijny rozwój. Warsztaty sensoryczne stanowią naturalną okazję do zabaw i ćwiczeń angażujących zmysły. Przygotowaliśmy wiele pomysłów na zabawy sensoryczne, które można dziecku zorganizować w domu. Bałagan, jaki może przy tym powstać należy traktować jak inwestycję w swoją pociechę. Poza tym to naprawdę niewielki koszt – mąka, makaron, kisiel, ryż, piasek, farby oraz trochę sprzątania. Obserwacja dziecka podczas zabaw sensorycznych to wynagrodzi, gwarantujemy świetną zabawę i naukę! Najważniejszym narzędziem w trakcie zabaw były dziecięce rączki. Zajęcia sensoryczne to świetny sposób na zapewnienie dzieciom rozrywki, a jednocześnie pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności w integracji sensorycznej rozwoju dziecka. Od malowania i budowania po zabawy z masą plastyczną - możliwości zabaw sensorycznych jest nieskończenie wiele. Warsztaty zakończyły się szaleństwem na dywanie – rzucaniem się kulkami z pogniecionej gazety oraz tańcem przy muzyce. Dziękujemy Rodzicom i Dzieciom za przybycie. Były to ciekawe warsztaty. Cały czas się uczymy, wyciągamy wnioski, robimy wszystko, by pozytywnie wpłynąć na rozwój naszych dzieci.

            Tekst: Hanna Błaszkowska, zdjęcia: Anna Żuralska

        • Andrzejki w Oddziale Przedszkolnym
          • Andrzejki w Oddziale Przedszkolnym

          • Dnia 30.11.2022 r w Oddziale Przedszkolnym w Gwiździnach odbyły się tradycje związane z ,, Andrzejkami’’. Wydarzenie te zawsze wzbudza w dzieciach wiele pozytywnych emocji. Każdy do przedszkola przyszedł w doskonałym humorze. Również w tym roku nie zabrakło wielu niespodzianek, które zostały przygotowane dla maluchów. Grupa dzieci „Biedronki” pod kierunkiem Agaty Olszewskiej chętnie brała udział w zabawach magicznych, tańcach oraz pozostałych rytuałach Andrzejkowych. Cudowna Andrzejkowa muzyka, wróżby i czarodziejskie dekoracje wprowadziły dzieci w świat magii. Przedszkolaki otrzymały również poczęstunek od rodziców, który był zakończeniem tego niezapomnianego dnia.(Tekst i zdjęcia w albumie: Agata Olszewska)

        • Żywa lekcja historii i Andrzejki w klasie VIII
          • Żywa lekcja historii i Andrzejki w klasie VIII

          • 30 listopada 2022r. klimat andrzejek był wyczuwalny od samego rana. Pierwsza lekcja rozpoczęła się w szkole pokazem historycznym. Zaprezentowano obyczaje i kulturę epoki średniowiecza, przegląd ekwipunku i uzbrojenia, pojedynek, dawne narzędzia tortur, kolekcję broni i strój rycerza. Dzień zakończył się klasową imprezą andrzejkową. Dawniej andrzejki miały nieco inny charakter, więcej było w nich magii i wiary, że tego dnia przyszłość otwiera swoje tajemnice. Obecnie stały się wesołym spotkaniem towarzyskim, dostarczającym wielu przeżyć i emocji, a przepowiednie traktowane są mniej serio, bardziej z przymrużeniem oka. Upamiętniając zwyczaj wróżb w Wigilię Św. Andrzeja, w klasie ósmej odbyły się wróżby i zabawy andrzejkowe. Nie zabrakło również  pysznego poczęstunku. Podczas świętowania uczniowie mieli możliwość zabaw w różne wróżby, m.in.: przekłuwanie serc, losowanie zawodu, tworzenie figur woskowych, wyścig butów i inne. 
            Impreza andrzejkowa była niezapomnianym przeżyciem!

             

            Tekst i zdjęcia: Hanna Błaszkowska

        • Żywa lekcja historii
          • Żywa lekcja historii

          • 30 listopada 2022 roku rozpoczęliśmy w szkole nietypowo. Zamiast przewidzianych w planie lekcji odbył się bowiem historyczny pokaz przedstawiciela Artystycznej Grupy "Rekonstrukto" z Lublina. Zainteresowanie żywą lekcją historii wykazali wszyscy uczniowie. Celem edukacyjnego przedsięwzięcia było aktywne zapoznanie wszystkich z aspektami rycerskiego życia w średniowieczu, zwyczajami tego czasu i ciekawostkami minionych wieków. Wszystko to z zastosowaniem demonstracji i prób w wykonaniu publiczności. Było przy tym wiele zabawy, co z pewnością ułatwi zapamiętanie zdobytych informacji. Jest też nadzieja na to, że młodzież przyjmie odtąd słynne rycerskie cechy jako swoje i będzie się zachowywała po rycersku.(Tekst: Henryk Zagórski, zdjęcia w albumie: Anna Żuralska) 

        • SKO to jest to!
          • SKO to jest to!

          • W naszej szkole chętni uczniowie mogą oszczędzać w Szkolnej Kasie Oszczędności. SKO działa pod patronatem PKO BP. Obecnie istnieje możliwość posiadania własnego konta bankowego przez dzieci już od 5 roku życia. W wieku 13 lat każdy członek SKO może otrzymać kartę płatniczą i dokonywać zakupy bezgotówkowo. Oszczędzanie nawet małych kwot może przynieść dużo radości. W ramach promocji SKO w naszej szkole uczniowie klasy 1, 2 i 3 wykonali prace plastyczne na temat „Świnka skarbonka”. Wszyscy za swoje prace otrzymali Zachęcamy do wstąpienia w szeregi SKO-wiczów.

            Tekst i zdjęcia - Emilia Dembińska

        • Zainspirowani Ignacym
          • Zainspirowani Ignacym

          • Zainspirowani Ignacym

            Uczniowie klasy 2 i 3 realizują kolejne lekcje programu „Być jak Ignacy”. W listopadzie tematem przewodnim była woda i wyporność. Oczywiście wszyscy bawili się rewelacyjnie, szczególnie podczas budowania balonowego napędu i okrętu podwodnego. Następnie nastąpiła próba uruchomienia wyczarowanych pojazdów. Działały na szczęście! Dzieci wykonały też doświadczenia dotyczące cieczy i przedmiotów – tonących i pływających w wodzie. Dowiedziały się, że olej wypływa na powierzchnię wody i ku zaskoczeniu metalowy spinacz też utrzymuje się na powierzchni wody. Wspólne wykonanie łódek techniką origami na chwilę spowodowały, że w klasie zapanowały wakacje z pięknym jeziorem pokrytym łódkami.

            (Tekst i zdjęcia - Emilia Dembińska)

        • Mistrzostwo powiatu w Drużynowym Tenisie Stołowym
          • Mistrzostwo powiatu w Drużynowym Tenisie Stołowym

          • 29 listopada 2022 roku nasze tenisowe drużyny, które zdobyły mistrzostwo gminy Nowe Miasto Lubawskie, wystartowały w turnieju na szczeblu powiatowym. Zawody odbyły się w sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej w Nowym Grodzicznie. Szkołę rewprezentowały młodsze dziewczęta: Paulina Groszkowska i Alicja Sargalska, młodsi chłopcy: Dawid Duliński i Filip Sargalski oraz starsi chłopcy: Bartosz Górtatowski i Adam Wiśniewski. Młodsza drużyna dziewcząt i starsza drużyna chłopców wygrały wszystkie swoje pojedynki i zdobyły tytuły Mistrzów Powiatu Nowomiejskiego. Ciężką przeprawę mieli natomiast młodsi chłopcy, którzy w końcowej klasyfikacji uzyskali II miejsce i tytuł wicemistrzowski. Gratulujemy naszym sportowcom, którzy prezentują wysoki poziom tenisowych umiejętności. Mistrzom życzymy powodzenia w turnieju rejonowym, który odbędzie się w Działdowie. (Tekst i zdjęcia w albumie: Henryk Zagórski)

        • Interesująca lekcja muzealna klasy VIII w „Kuźni Dziadka Jana” w Gwiździnach
          • Interesująca lekcja muzealna klasy VIII w „Kuźni Dziadka Jana” w Gwiździnach

          • Czy wiecie jaką ciężką pracę miał kowal w kuźni? Uczniowie klasy ósmej z wychowawcą odwiedzili „Kuźnię Dziadka Jana” w Gwiździnach, po której oprowadził nas wnuk kowala, pan Czesław Klonowski. Pan Klonowski zgromadził sprzęty i odtworzył kuźnię nieżyjącego od ponad 20 lat dziadka Jana. Klasa ósma wybrała się w podróż w czasie do świata, którego już nie ma. Pan Czesław  Klonowski zacytował słowa: „Ludzie żyją tak długo, dopóki żyje pamięć o nich” i dlatego stworzył to muzeum, aby właśnie o Nich pamiętać. W działalności tego obiektu wspiera pana Czesława żona Barbara oraz córka, Joanna. Pan Czesław Klonowski pokazał wiele ciekawych eksponatów sztuki kowalskiej, np. miech kowalski, przedmioty upamiętniające ważne wydarzenia z dawnych lat, pamiątki, rękopisy, fotografie, pocztówki, dokumenty i wiele innych. Niedawno oddano dla zwiedzających część muzeum poświęconą czasom PRL – były tam pralki „Franie”, prodiże, magnetofony szpulowe, płyty winylowe, meble i inne cuda techniki. Dziękujemy panu Czesławowi Klonowskiemu za wspaniałą podróż po dziejach i za przypomnienie nam pełnej życia historii naszego regionu. Opiekunem i organizatorem wycieczki do muzeum była pani Hanna Błaszkowska. Po wyciecze czekała na uczestników słodka niespodzianka przygotowana przez rodzica, panią Barbarę Kopańską. Była to niezwykła lekcja muzealna!

            Tekst i zdjęcia w albumie: Hanna Błaszkowska

        • Dzień Pluszowego Misia
          • Dzień Pluszowego Misia

          • Dnia 25 listopada w Oddziale Przedszkolnym w Gwizdzinach odbył się Dzien Pluszowego misia. Miś to postać, która występuje w wielu bajkach. Dzieci z wielkim zaangażowaniem opowiadały o swoich ulubionych pluszakach. W wypowiedziach przedszkolaków pojawił się Miś Kubuś Puchatek, który jest najbardziej popularnym misiem w przedszkolu.Do środowiska przedszkolnego zawitał również nowy miś, którego dzieci przywitały w ogromna radością. Maluchy uczestniczyły w słynnej zabawie ,,Stary niedźwiedź mocno śpi”, wykonały prace plastyczne z motywem misia oraz czytały opowieści Kubusia Puchatka wraz z Panią Agatą Olszewską. Na zakończenie dnia dzieci obejrzały bajkę Paddington.

        • Dyskoteka szkolna
          • Dyskoteka szkolna

          • Dnia 24 listopada odbyła się dyskoteka szkolna organizowana przez uczniów klasy V ich rodziców oraz wychowawcę. Zabawa rozpoczęła się o godzinie 16.00 a zakończyła o 19.00.

            Rodzice uczniów przygotowali wyśmienite ciasta i ciasteczka oraz zaopatrzyli i obsługiwali kawiarenkę. Można było nabyć kawę, herbatę, frytki, zapiekanki, popcorn, napoje czy watę cukrową. Uczniowie stanęli na wyskokości zadania i przygotowali konkursy, które cieszyły się wielkim zainteresowaniem. Strzałem w dziesiątkę okazała się również loteria fantowa. Zostało sprzedanych ponad 200 losów! Wszyscy dobrze się bawili oraz korzystali z dostępnych łakoci. 

            Tekst oraz zdjęcia: Sylwia Nowak

        • Zielona Szkoła w Kaczym Bagnie - Klasa VIII
          • Zielona Szkoła w Kaczym Bagnie - Klasa VIII

          • Kacze Bagno – Miejsce Inicjatyw Pozytywnych ogłosiło konkurs, aby nagrać wspólnie z nauczycielem krótki filmik mówiący o tym, dlaczego warto wybrać się na Zieloną Szkołę do Kaczego Bagna. Oceniana była kreatywność, zaangażowanie i pomysłowość. Klasa ósma wraz z wychowawcą zgłosiła się do konkursu i otrzymała nagrodę za udział w postaci zniżki -300 zł dla klasy na Zieloną Szkołę w Kaczym Bagnie z warsztatami i wyżywieniem. Nagrodę zrealizowaliśmy 23 listopada 2022r. Na filmiku zachęcaliśmy do udziału w Zielonej Szkole w Kaczym Bagnie, do kontaktu z piękną naturą i atrakcyjnymi warsztatami. Zaproponowano nam ciekawy program. Po przywitaniu uczestnicy wzięli udział w warsztatach: gry na bębnach afrykańskich, strzelaniu z łuku oraz pieczeniu cynamonek. Były to zajęcia edukacyjno-kulturalne prowadzone przez instruktorów metodami aktywizującymi. Warsztaty animacyjne i artystyczne zachwyciły ósmoklasistów. To była wspaniała okazja, aby zintegrować grupę z nowym wychowawcą. Towarzyszyła nam niezapomniana atmosfera. Uczniowie
            mogli odkryć swoje nowe hobby i poznać drzemiące u nich talenty! Paulina Arentowicz najcelniej strzelała z łuku do tarczy, odbyła się też krótka improwizacja walki rycerskiej, uczniowie przymierzyli elementy wyposażenia stroju rycerza. W kuchni dziewczęta i chłopcy przygotowali pyszne cynamonki, gra na bębnach zachwyciła wszystkich uczestników. Była to dla nas okazja do nowych doświadczeń i wspaniałych wrażeń. Każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Zapamiętamy ten czas jako pełen radości i wyzwań. Dziękujemy serdecznie Rodzicom za pomoc w organizacji dojazdu do Kaczego Bagna i pani Kierownik PKS w Iławie za umożliwienie powrotu z warsztatów busem szkolnym.

             

            Tekst oraz zdjęcia: Hanna Błaszkowska

        • ! ! ! Drugie w tym roku podium za udzielanie I pomocy!
          • ! ! ! Drugie w tym roku podium za udzielanie I pomocy!

          • Mamy drugie w tym roku podium za udzielanie I pomocy!

            23 listopada 2022 roku w Zespole Szkoły Podstawowej i Muzycznej przy ulicy Tysiąclecia w Nowym Mieście Lubawskim odbył się Rejonowy Konkurs Wiedzy o PCK i Udzielaniu Pierwszej Pomocy dla klas IV-VI. Celem konkursu było upowszechnianie wiedzy o PCK oraz podniesienie poziomu umiejętności w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Na zawody przybyło 9 szkół. Naszą szkołę reprezentował zespół z klasy VI w składzie: Paulina Groszkowska, Dominik Duliński i Szymon Wiśniewski. Zawodnicy mieli do zaliczenia 4 stacje, na których odpowiadali na pytania z historii PCK i udzielali pierwszej pomocy przy ranie otwartej głowy, złamaniu obojczyka, ręki i ranie krwawiącej na ręce. Nasi dzielni ratownicy wykazali się wysokim poziomem wiedzy i umiejętności zajmując 3 miejsce na podium. W nagrodę każdy uczeń otrzymał plecak a zespołowo dyplom i Puchar Wójta Gminy NML. Bardzo cieszymy się z ich wysokiego wyniku zwłaszcza, że poziom wiedzy wszystkich uczestników był bardzo wysoki. Serdecznie im gratulujemy.

            (Tekst: Maria Przeradzka, zdjęcia w albumie: Anna Falkowska)

        • Wycieczka klasy VI na Kurzą Górę
          • Wycieczka klasy VI na Kurzą Górę

          • Dnia 22 listopada 2022 roku odbyła się wycieczka klasy VI na Kurzą Górą z przejściem po Wieży Widokowej. Nasza przygoda w bajecznie śnieżnej aurze odbyła się po zajęciach lekcyjnych o godzinie 13-tej. Główną atrakcją wyjazdu był spacer po Wieży Widokowej, gdzie uczniowie mogli zapoznać się ze stacjami opisującymi historię tego regionu. Uwieńczeniem naszego pobytu na Kurzej Górze był wspólny posiłek w restauracji z zabawami integracyjnymi. 

            Tekst i zdjęcia; Anna Żuralska

        • Mistrzostwa Gminy Nowe Miasto Lubawskie w Drużynowym Tenisie Stołowym
          • Mistrzostwa Gminy Nowe Miasto Lubawskie w Drużynowym Tenisie Stołowym

          • 21 listopada 2022 roku gościliśmy w naszej szkole najlepszse drużyny tenisowe ze szkół z terenu gminy. Przystąpiły one do corocznej rywalizacji o mistrzowskie tytuły i prawo startu w turniejach wyższego szczebla. Naszą szkołę reprezentowali: młodsze dziewczęta: Paulina Groszkowska i Alicja Sargalska, młodsi chłopcy: Filip Sargalski i Dawid Duliński, starsze dziewczęta: Paulina Arentowicz i Oliwia Kazimier oraz starsi chłopcy: Bartosz Górtatowski i Adam Wiśniewski. Zawody przebiegły bardzo pomyślnie dla naszych reprezentantów. Wszyscy zagrali na świetnym poziomie i potwierdzili umiejętności zdobyte na tenisowej drodze. Starsze dziewczęta ustąpiły pierwsze miejsce na tenisowym podium koleżankom z Jamielnika po bardzo wyrównanej grze i cieszą się ze srebrnych medali. Pozostałe drużyny reprezentujące naszą szkołę tryumfowały w swoich kategoriach. Odebrały pychary i medale, a teraz pora przygotować się do zawodów powiatowych. Gratulujemy naszym tenisistom sukcesów i trzymamy kciuki za powodzenie w następnych startach. (Tekst i zdjęcia w albumie: Henryk Zagórski)

        • Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka
          • Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka

          • W związku z obchodzonym 20 listopada Mięzynarodowym Dniem Praw Dziecka, w piątek, tj. 18.XI pojawiły się w naszej szkole, wykonane przez uczniów prace plastyczne przedstawiające podstawowe prawa dzieci.

            Uczniowie mieli również okazję poznać swoje prawa dzięki cukierkom, którymi zostali poczęstowani. Do każdego z cukierków zostało  dołączone jedno z praw, które im przysługują. Niektóre są oczywiste, inne bardzo mile ich zaskoczyły. 

            Tekst i zdjęcia: Sylwia Nowak

        • TRZYMAJ FORMĘ!
          • TRZYMAJ FORMĘ!

          • SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE W RAMACH REALIZOWANEGO W ROKU SZKOLNYM 2022/23 PROGRAMU „TRZYMAJ FORMĘ !”

            Tematami przewodnimi są:

            - Alternatywne wykorzystanie czasu wolnego

            oraz

            - Zdrowo jem, zdrowo żyje, podstawy zdrowego żywienia i aktywności fizycznej.

            Koordynatorem akcji w szkole ,,Trzymaj formę’’ jest Pani Maja Grądzka.

            W realizację programu zaangażowani są uczniowie, nauczyciele, wychowawcy, pedagog,  rodzice oraz pielęgniarka szkolna.

            Zdrowe śniadanie powinno pokrywać około 30% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Oznacza to, że ma być pożywne, ale nie ciężkostrawne. Ważne jest także, aby było bogate w błonnik, który zapewnia uczucie sytości na dłużej, przyśpiesza przemianę materii oraz pozwala na szybszą eliminację niestrawionych resztek pokarmu.

            Przystępując już kolejny rok do realizacji programu kierowaliśmy się tym, że czas wolny można spędzać ciekawie, aktywnie bawiąc się w swoim gronie, nawiązując relacje z rówieśnikami w realu a nie przed komputerem, tabletem czy ze smartfonem w ręku przez większą część doby.

            Sami również propagujemy aktywność fizyczną na wycieczkach krajoznawczo-turystycznych m.in. rowerowym rajdzie, szkolnych kołach zainteresowań sks-y, kółko kulinarne Master Chef,  kółko tańca.

            Dlatego udział w programie „Trzymaj formę” doskonale wpisało się w życie naszej szkoły. Akcja ta sprawiła, że część uczniów zaczęła przywiązywać większa wagę do tego co jada na co dzień, na zabieranie drugiego śniadania i spożywania większej ilości owoców i warzyw. Wiedzą również, że dla zdrowia liczy się także wszelka aktywność fizyczna.

            Uczniowie dzięki realizacji projektu nabywają wiedzę i nowe umiejętności m.in.: pracy zespołowej, kreatywności, odpowiedzialności oraz rzetelności.

             

            (Tekst: Maja Grądzka, zdjęcia: Anna Żuralska)